Table of Contents
James F. Kurose, Keith W. Ross์ Computer Networking: A Top-Down Approach๋ ์ ๋ชจ๋ฅด๋ ์ฑ ์ด์๋๋ฐ ์์ธ๋ก ๋ง์ ํ๊ต์์ ๊ต์ฌ๋ก ์ฐ์ด๋ ๊ฒ ๊ฐ๋ค. ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ ์์ ์ ๋ค์ผ๋ฉฐ Computer Networking: A Top-Down Approach 7th Edition์ ์ฒซ ์ฑํฐ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํด๋ณด๊ธฐ๋ก ํ๋ค.
์ฒซ ์ฑํฐ๋ ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ์ ์ ๋ฐ์ ๋๋ฌ๋ณด๋ ์ฑํฐ๋ค. ์ธ์ ๋ ๊ทธ๋ ๋ฏ overview ์ฑํฐ๊ฐ ์ฑ ์์ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ๋ค. ์๋ ์ฑ ์ ์ฒด๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ๋ ค ํ์ผ๋ ๋ ์ด์ ์ฑ ์ ๋ฒ์ญํ๋ ์์ ํ๋ ์ ๋์ ์ ๋ฆฌ๋ ๋ฌด๋ฆฌ๋ผ๊ณ ํ๋จ, ๊ฐ๊ด์ ์ธ ๋ด์ฉ์ ๋ค๋ฃจ๋ Ch.1 Computer Networks and the Internet๋ง ์ ๋ฆฌํ๊ธฐ๋ก ํ๋ค.
What is the Internet?
์ธํฐ๋ท์ด ๋ญ๊น? ์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ ๊ฐ์ง ์ด์ผ๊ธฐ๋ฅผ ํด๋ณผ ์ ์๋ค. ์ฒซ ๋ฒ์งธ๋ ์ธํฐ๋ท์ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๋ณผํธ์ ๋ํธ, ํ๋์จ์ด์ ์ํํธ์จ์ด์ ๊ดํ ๊ฒ์ด๊ณ , ๋ ๋ฒ์งธ๋ ๋คํธ์ํน ์ธํ๋ผ์ ๊ดํ ๊ฒ์ด๋ค.
A Nuts-and-Bolts Description
์ธํฐ๋ท์ ์๋ง์ ์ปดํจํ ๋๋ฐ์ด์ค๋ค์ด ์ฐ๊ฒฐ๋ ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ๋ค. ๋ช ๋ ์ ์๋ PC, ๋ฆฌ๋ ์ค ์ํฌ์คํ ์ด์ ๊ณผ ๊ฐ์ ์ ํต์ ์ธ ์ปดํจํฐ๋ค์ด ์ธํฐ๋ท์ ๊ตฌ์ฑํ๋ค๋ฉด, ์ง๊ธ์ ์ค๋งํธํฐ, ์จ์ด๋ฌ๋ธ ๊ธฐ๊ธฐ, ํ๋ธ๋ฆฟ, ์๋์ฐจ ๋ฑ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ๊ฒ์ด ์ธํฐ๋ท์ ์ฐ๊ฒฐ๋๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ๋ผ๋ ์ฉ์ด๊ฐ ์กฐ๊ธ์ ๊ตฌ์๋์ ์ธ ๋ง์ผ ์๋ ์๋ค.
์ธํฐ๋ท์์ ๋ชจ๋ ๊ธฐ๊ธฐ๋ค์ ํธ์คํธ(Host)์ ์๋ ์์คํ (End system)์ผ๋ก ๋๋๋ค. ์๋ ์์คํ ์ ์ปค๋ฎค๋์ผ์ด์ ๋งํฌ(Communication link)์ ํจํท ์ค์์น(Packet switch)์ ๋คํธ์ํฌ์ ํจ๊ป ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ์๋ค. ์ปค๋ฎค๋์ผ์ด์ ๋งํฌ๋ ๊ตฌ๋ฆฌ์ , ๊ด์ผ์ด๋ธ๊ณผ ๊ฐ์ ์ฌ๋ฌ ์ข ๋ฅ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋งค์ฒด๋ก ๋ง๋ค์ด์ ธ ์๋ค. ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋งํฌ๋ ๊ฐ์ ๋ค๋ฅธ ์ ์ก๋ฅ (Transmission rate)๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค.
ํ ์๋ ์์คํ ์์ ๋ค๋ฅธ ์๋ ์์คํ ์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์กํ ๋, ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์กํ๋ ์๋ ์์คํ ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋๋๊ณ , ๊ฐ ์ธ๊ทธ๋จผํธ์ ํค๋๋ฅผ ์ถ๊ฐํ๋ค. ์ต์ข ์ ์ผ๋ก ๋ง๋ค์ด์ง๋ ์ ๋ณด์ ๋ฌถ์์ ํจํท(Packet)์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅด๋ฉฐ, ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํด ๋ชฉ์ ์ง์ ์๋ ์์คํ ์ผ๋ก ๋ณด๋ด์ง๋ค.
๊ณผ๊ฑฐ์๋ ํ์ ๊ตํ(Circuit switching) ๋ฐฉ์์ ์ฌ์ฉํ๋ค. ๊ณผ๊ฑฐ ์ ํ ๋ฐฉ์์ด ์ด๋ฌ๋ค. A๊ฐ B์๊ฒ ์ ํ๋ฅผ ํ๋ ค๋ฉด ๋จผ์ ๊ตํ์์๊ฒ B ํ์ ์ ์ฐ๊ฒฐํด๋ฌ๋ผ๊ณ ๋งํด์ผ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ตํ์๊ฐ ๊ตํ๊ธฐ์ A ํ์ ์ B์ ์ฐ๊ฒฐํ๋ฉด ๋น๋ก์ ์ ํ๋ฅผ ํ ์ ์์๋ค. ํ์ฌ ๊ฐ์ฅ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๋ ํต์ ๋ฐฉ์์ ํจํท ๊ตํ(Packet switching) ๋ฐฉ์์ผ๋ก, ๊ตํ์ ๋์ ๋ผ์ฐํฐ(Router)๊ฐ ํจํท์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ค์ ํ๋ ์ญํ ์ ํ๋ค. ๋ผ์ฐํฐ๋ ํจํท ์ค์์น์ ์ผ์ข ์ด๋ฉฐ, ํจํท ์ค์์น๋ ํจํท์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ค์ ํ๋ ๋คํธ์ํฌ ์ฅ๋น๋ฅผ ๋งํ๋ค.
์๋ ์์คํ ์ ISP(Internet Service Providers)๋ฅผ ํตํด ์ธํฐ๋ท์ ์ ์ํ๋ค. ISP๋ KT, SKT, LG U+์ ๊ฐ์ ํต์ ์ฌ๋ฅผ ๋งํ๋ฉฐ, ์ด๋ค์ ๋ณด์ ํ๊ณ ์๋ ์ธํฐ๋ท ํ์ ์ ๊ฐ์ธ์ด๋ ๊ธฐ์ ์๊ฒ ์๋ํด์ค๋ค. IP๋ฅผ ํ ๋นํด์ฃผ๋ ๊ฒ๋ ISP๋ค.
Services Description
์ง๋ฉ์ผ, ๋ทํ๋ฆญ์ค, ๋ฉ๋ก , ํ์ด์ค๋ถ๊ณผ ๊ฐ์ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ค์ ๋ถ์ฐ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ (Distributed application)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค. ๋ถ์ฐ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๋คํธ์ํฌ ์์ ์ฌ๋ฌ ์๋ ์์คํ ์์ ์๋น์ค๋๋ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ผ๋ก, ์๋ก ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ตํํ๋ฉฐ ๋์ํ๋ค. ๋ถ์ฐ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๋จ์ผ ์์คํ ์์ ๋์ํ๋ ์ ํต์ ์ธ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๊ณผ ๋๋น๋๋ ์ฉ์ด๋ก, ํ์ฌ ์ฌ๋๋ค์ด ์ฃผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ๋ถ์ฐ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ด๋ผ๊ณ ๋ด๋ ๋ฌด๋ฐฉํ๋ค.
์๋ ์์คํ ์์ ์๋ํ๋ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ C, Java, ๋๋ Python ๋ฑ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๊ธฐ๋ฐ ์์ ์์ฑ๋๋ค. ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์๋ ์์คํ ์์์ ๋์ํ๋ ๋ถ์ฐ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ์๋ก์๊ฒ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์กํ ์ ์์ด์ผ ํ๋๋ฐ, ์ฌ๊ธฐ์ ์ค์ํ ์ด์๊ฐ ์๊ธด๋ค. ํ ์๋ ์์คํ ์์ ๋์ํ๋ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋ค๋ฅธ ์๋ ์์คํ ์ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์๊ฒ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์กํ ์ ์๋ ๊ฑธ๊น?
์ธํฐ๋ท์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ์๋ ์์คํ ์ ์์ผ ์ธํฐํ์ด์ค(Socket interface)๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. ์์ผ ์ธํฐํ์ด์ค๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋ค๋ฅธ ์๋ ์์คํ ์๊ฒ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ๋ฌํ ์ ์๋ ์ง ๋ช ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก, ํ์ค์์ ๋ ์ฌ๋์ด ์ฐํธ์ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ์ ๋ ์ฐ์ฒด๊ตญ์ ์ญํ ์ ํ๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ฉด ์ฝ๋ค.
A Human Analogy & Nework Protocols
๋คํธ์ํฌ๋ ์ฌ๋์ด ๋ํํ๋ ๊ฒ๊ณผ ์ ์ฌํ๋ค. ๋ฐฅ์ด ์จ๋ฆฌ์ค์๊ฒ "Hi"๋ผ๊ณ ๋งํ๋ฉด ์จ๋ฆฌ์ค๋ ๋ฐฅ์๊ฒ "Hi"๋ผ๊ณ ๋งํ๋ค. ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์ปดํจํฐ๋ ํต์ ์ฐ๊ฒฐ์ ์์ฒญํ๋ฉด ์์ฒญ์ ๋ํ ์๋ต์ ๋ณด๋ธ๋ค.
์ฑ๊ณต์ ์ธ ์ํต์ ์ํด์๋ ๋ํ์ ์ฃผ์ , ๋ํ์ ์๋จ, ๋ํ์ ์๊ฐ์ด ์ผ์นํด์ผ ํ๋ค. ๋ง์ฝ ํ ์ชฝ์ ์ ํ๋ก ๋ํํ๋ ค ํ๊ณ , ํ ์ชฝ์ ๋ฉ์ผ๋ก ๋ํํ๋ ค ํ๋ค๋ฉด ์ํต์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๋คํธ์ํฌ์์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์์๋ค์ด ํ์ํ๋ค.
- ๋ฌธ๋ฒ(Syntax): ๋ฐ์ดํฐ์ ํ์, ์ธ์ฝ๋ฉ/๋์ฝ๋ฉ ์ ๋ณด.
- ์๋งจํฑ(Semantic): ๋ฐ์ ๊ณผ ์์ ์ ๋ํด ์ ํด์ง ํ๋, ์๋ฌ ์ฒ๋ฆฌ.
- ํ์ด๋ฐ(Timing): ๋ฉ์์ง์ ์์, ์๋. (ํฐ ํ์ผ์ ๋ณด๋ผ ๊ฒฝ์ฐ ์ด๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ์กฐ๊ฐ์ผ๋ก ์๋ผ์ ๋ณด๋ด์ผ ํ๋๋ฐ, ์ด๋ ์์ ์๊ฐ ์ด๋ค ์์๋ก ์กฐ๊ฐ์ ํฉ์ณ์ผ ํ๋์ง ์ ์ ์์ด์ผ ํ๋ค.)
์ ์ธ๊ฐ์ง ์์์ ์งํฉ์ ํต์ ๊ท์ฝ(Communication protocol)์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค.
The Network Edge
์๋ ์์คํ ์ ์น ๋ธ๋ผ์ฐ์ ๋ ์น ์๋ฒ์ ๊ฐ์ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๋์์ํค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํธ์คํธ๋ผ๊ณ ๋ ํ๋ค. (์ฑ ์์๋ ์๋ ์์คํ ๊ณผ ํธ์คํธ๋ฅผ ๊ฐ์ ์๋ฏธ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ค.) ํธ์คํธ๋ ํด๋ผ์ด์ธํธ(Client)์ ์๋ฒ(Server)๋ก ๋๋๋ค. ์ฝ๊ฒ ์๊ฐํ๋ฉด, ํด๋ผ์ด์ธํธ๋ ๋ฐ์คํฌํ์ด๋ ๋ ธํธ๋ถ, ์ค๋งํธํฐ์ด ๋ ์ ์๋ค. ํํธ ์น ํ์ด์ง๋ ์คํธ๋ฆผ ๋น๋์ค ๋ฑ์ ์ ์ฅํ๊ณ ์ฌ๋ฌ ๊ณณ์ ์ ์กํ ์ ์๋ ์ฅ๋น๋ ์๋ฒ๊ฐ ๋ ์ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ ์ฌ์ฉํ๋ ์๋ฒ๋ ๊ฑฐ๋ํ ๋ฐ์ดํฐ ์ผํฐ์ ์์นํ๊ณ ์๋ค.
Access Networks
2014๋ ๊ธฐ์ค, ์ ์ง๊ตญ ๊ฐ์ ์ 78ํผ์ผํธ ์ด์์ ์ง์์ ์ธํฐ๋ท์ ์ ์์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ํ๊ตญ, ๋ค๋๋๋, ํ๋๋, ์ค์จ๋ด์ 80ํผ์ผํธ ์ด์ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ค๋๋ ํต์ ์์๋ ๊ด๋์ญ, IP ๊ธฐ๋ฐ, ์ ๋ฌด์ ํตํฉ, ์ง๋ฅํ์ด ํธ๋ ๋๋ก ์๋ฆฌ ์ก์๋ค.
๋ช ๋ ์ ๊น์ง IPTV์ VoIP, WoIP์ด ๋์ธ์๊ณ , ์ง๊ธ์ ์ธํฐ๋ท์ ์ฐ๊ฒฐ๋๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ข ๋ฅ๊ฐ ๋์ด๋๋ฉฐ XoIP(Anything over IP)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅด๊ฒ ๋์๋ค. ์ด์ QoS๋ QoE๋ฅผ ํตํด X2X(Any to Any) ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ณ ์๋ ๋จ๊ณ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ฏธ๋์๋ SDN์ด๋ CCN๊ณผ ๊ฐ์ ์๋ก์ด ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๋ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
Physical Media
ํต์ ์๋ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋งค์ฒด๋ ์ค์ํ๋ค. ๋์ถ ์ผ์ด๋ธ๊ณผ ๊ด ์ผ์ด๋ธ๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ ์ฐ๊ฒฐ์ ์ํ ๋งค์ฒด์ ๋๋ถ์ด ์ง์ํ ์ฑ๋, ์์ฑ ์ฑ๋๊ณผ ๊ฐ์ ๋ฌด์ ์ฐ๊ฒฐ์ ์ํ ๋งค์ฒด๊ฐ ์ฐ์ธ๋ค.
The Network Core
๋คํธ์ํฌ ์ฝ์ด๋ ํจํท ์ค์์น ๋คํธ์ํฌ์ ์๋ ์์คํ ๋ค์ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋งํ๋ค.
Packet Switching
๋คํธ์ํฌ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์์ ์๋ ์์คํ ๋ค์ ์๋ก ๋ฉ์์ง๋ฅผ ๊ตํํ๋ค. ๋ฉ์์ง๋ ํ ์คํธ, ์ด๋ฏธ์ง, ์์ ๋ฑ ๋ฌด์์ด๋ ๋ด์ ์ ์๋ค. ๋ฉ์์ง๋ฅผ ๋ชฉ์ ์ง์ ์๋ ์์คํ ์ ๋ณด๋ด๋ฉด ๋ฐ์ ์๋ ์์คํ ์ ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ์กฐ๊ฐ์ผ๋ก ์๊ฒ ๋๋๋ค. (์ด๊ฒ์ด ํจํท์ด๋ค.) ๋ฐ์ ์๋ ์์คํ ๊ณผ ์์ ์๋ ์์คํ ์ฌ์ด์ ๊ฐ ํจํท์ ์ปค๋ฎค๋์ผ์ด์ ๋งํฌ์ ํจํท ์ค์์น(๋ผ์ฐํฐ์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ์ค์์น)๋ฅผ ํตํด ์ ์ก๋๋ค. ๋ง์ฝ ํจํท ์ค์์น๊ฐ L bits ํจํท์ R bits/sec์ผ๋ก ์ ์กํ๋ฉด ํจํท์ด ์ ์ก๋๋ ๋ฐ ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ์๊ฐ์ L/R ์ด๊ฐ ๋๋ค.
Store-and-Forward Transmission
๋๋ถ๋ถ์ ํจํท ์ค์์น๋ ์ ์ฅ ํ ์ ๋ฌ ์ ์ก(Store-and-Forward Transmission) ๋ฐฉ์์ ์ฌ์ฉํ๋ค. store-and-forward ์ ์ก ๋ฐฉ์์์ ํจํท ์ค์์น๋ ํจํท์ ์ฒซ ๋นํธ๋ฅผ ๋งํฌ์ ์ ์กํ๊ธฐ ์ ์ ํจํท์ ๋ชจ๋ ๋นํธ๋ฅผ ๋ฐ์์ผ ํ๋ค.
Router
+--------+ 3 2 1 /--------\ +-------------+
| Source +-#-#-#---------+--># +-----------+ Destination |
+--------+ \--------/ +-------------+
Front of packet 1
stored in router,
awating remaining
bits before forwarding
ํ๋์ ๋ผ์ฐํฐ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ ๊ฐ์ ์๋ ์์คํ ์ ์์ํด๋ณด์. ๋ง์ฝ ํ ์๋ ์์คํ ์์ ํจํท์ 3๊ฐ ์ ์กํ๋ฉด, ๋ผ์ฐํฐ์ ํจํท์ด ์์๋๋ก ๋์ฐฉํ๊ฒ ๋๋ค.
Queuing Delays and Packet Loss
๊ฐ ํจํท ์ค์์น๋ค๋ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ ๋งํฌ๊ฐ ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ์๋ค. ๊ฐ๊ฐ์ ๋งํฌ์ ๋ํด ํจํท ์ค์์น๋ ์ถ๋ ฅ ๋ฒํผ(Output buffer or Output queue)๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ์ถ๋ ฅ ๋ฒํผ๋ ๋งํฌ์ ๋ณด๋ผ ํจํท์ ๋ด๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ํจํท ๊ตํ์ ์ค์ํ ์ญํ ์ ํ๋ค.
๋ง์ฝ ํจํท์ด ๋์ฐฉํ๋ฉด ๋งํฌ์ ์ ์กํด์ผ ํ์ง๋ง, ๋งํฌ๊ฐ ํผ์กํ๋ค๋ฉด ํจํท์ ์ถ๋ ฅ ๋ฒํผ์์ ๋๊ธฐํ๋ค. ์ด๋ ๋๊ธฐํ ๋ ์ง์ฐ๋๋ ์๊ฐ์ ํ ์ง์ฐ(Queuing delay)์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค. ๋ง์ฝ ํจํท์ด ๋์ฐฉํ์ ๋ ์ด๋ฏธ ๋ฒํผ๊ฐ ๊ฐ๋์ฐจ ์๋ค๋ฉด ํจํท ์์ค(Packet loss)์ด ์ผ์ด๋๋ฉฐ, ๋์ฐฉํ ํจํท์ด๋ ํ ์์ ์๋ ํจํท์ด ์์ค๋๋ค.
Delay, Loss, and Throughput in Packet-Switched Networks
์๋ ์์คํ ๋ผ๋ฆฌ ํต์ ํ ๋๋ ํจํท ์ ์ก์ด ์ง์ฐ๋๊ฑฐ๋ ์ผ๋ถ ํจํท์ด ์์ค๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ๋ ๋ค์ํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ง๋ฉดํ ์ ์๋ค.
Overview of Delay in Packet-Switched Networks
ํธ์คํธ(the source)์์ ์ถ๋ฐํ ํจํท์ ๋ผ์ฐํฐ๋ค์ ๊ฑฐ์ณ ๋ ๋ค๋ฅธ ํธ์คํธ(the destination)์์ ๋๋๋ค. ํจํท์ด ์ ์ก๋ ๋ ๊ฐ ๋ ธ๋(ํธ์คํธ๋ ๋ผ์ฐํฐ)์์ ์ผ์ด๋๋ ์ง์ฐ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋๋ฐ, ์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ช ๊ฐ์ง ์ข ๋ฅ๊ฐ ์๋ค.
Types of Delay
+------+
| Node |-#---+ Router A
+------+ | /--------\ /--------\
+--->| ### #-->-------+ Router B |
+------+ | \--------/ \--------/
| Node |-#---+ |-----|---|-|---------|
+------+ | | | |
| | | Propagation
| | |
| | Transmission
| |
| Queueing Transmission (waiting for transmission)
|
Nodal processing
- ์ฒ๋ฆฌ ์ง์ฐ(Processing Delay): ํจํท์ ํค๋(Header)๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ํจํท์ด ์ด๋๋ก ๊ฐ์ผํ๋ ์ง ๊ฒฐ์ ํ ๋ ์ง์ฐ๋๋ ๊ฒ์ ๋งํ๋ค. ํจํท์ ์๋ฌ๋ฅผ ์ฒดํฌํ ๋๋ ํ๋ก์ธ์ฑ ์ง์ฐ์ด ์ผ์ด๋ ์ ์๋ค. ๊ณ ์ ๋ผ์ฐํฐ์์๋ ํ๋ก์ธ์ฑ ์ง์ฐ์ ๋ช ๋ง์ดํฌ๋ก์ด ์ดํ๋ก ๊ฑธ๋ฆฐ๋ค. ์ด ๊ณผ์ ์ดํ ๋ผ์ฐํฐ๋ ํจํท์ ๋งํฌ๋ ๋ผ์ฐํฐ์ ํ๋ก ๋ณด๋ธ๋ค.
- ํ ์ง์ฐ(Queuing Delay): ํจํท์ด ํ์์ ์ ์ก๋๊ธฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ค๋ฆด ๋ ๋ฐ์ํ๋ ์ง์ฐ์ ๋งํ๋ค. ์ง์ฐ์ ๊ธธ์ด๋ ๋ช ๊ฐ์ ํจํท์ด ์ด๋ฏธ ํ์ ์๋์ง, ๋งํฌ๋ก ์ ์ก๋ ๋๊น์ง ์ผ๋ง๋ ๋๊ธฐํด์ผ ํ๋์ง์ ๋ฐ๋ฅธ๋ค. ๋ง์ฝ ํ๊ฐ ๋น์ด์๊ณ , ์ด๋ ํ ํจํท๋ ์ ์ก๋๊ณ ์์ง ์๋ค๋ฉด ํจํท์ ์ง์ฐ์ 0์ด๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ํธ๋ํฝ์ด ํผ์กํ๊ณ ๋ง์ ํจํท์ด ์ ์ก๋๊ธธ ๊ธฐ๋ค๋ฆฌ๊ณ ์๋ค๋ฉด ์ง์ฐ์ ๊ธธ์ด์ง ๊ฒ์ด๋ค. ํ ์ง์ฐ์ ๋ง์ดํฌ๋ก์ด์์ ๋ฐ๋ฆฌ์ด ์ ๋๊ฐ ๋ ์ ์๋ค.
- ์ ์ก ์ง์ฐ(Transmission Delay): ํจํท ์ค์์น์์ ํจํท์ FCFS(First-Come-First-Served)์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ก๋๋๋ฐ, ์ด๋ ํจํท์ ๋ชจ๋ ๋นํธ๊ฐ ๋์ฐฉํด์ผ ํจํท์ด ์ ์ก๋ ์ ์๋ค. ํจํท์ ๊ธธ์ด๋ L bits์ด๊ณ , ๋ผ์ฐํฐ A์ ๋ผ์ฐํฐ B ์ฌ์ด ๋งํฌ์ ์ ์ก๋ฅ ์ R bits/sec์ด๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, 10 Mbps ์ด๋๋ท ๋งํฌ์ ์ ์ก๋ฅ ์ R=10 Mbps์ด๋ฉฐ, 100 Mbps ์ด๋๋ท ๋งํฌ์ ์ ์ก๋ฅ ์ R-100 Mbps์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ ์ ์ก ์ง์ฐ์ L/R์ด๋ค.
- ์ ํ ์ง์ฐ(Propagation Delay): ๋งํฌ๋ก ๋ณด๋ด์ง ๋นํธ๋ ๋ผ์ฐํฐ B๋ก ์ ์ก๋์ด์ผ ํ๋๋ฐ, ์ด๋ ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ์๊ฐ์ด ์ ํ ์ง์ฐ์ด๋ค. ๋นํธ๋ ๋งํฌ์ ์ ํ ์๋์ ๋ฐ๋ผ ์ ํ๋๋ฉฐ, ์ ํ ์๋๋ ๋งํฌ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋งค์ฒด(๊ตฌ๋ฆฌ์ , ๊ด์ฌ์ ๋ฑ)์ ๋ฐ๋ผ ๋ค๋ฅด๋ค. ์ ํ ์๋์ ๋ฒ์๋ ๋ณดํต 2 * 108 meters/sec์์ 3 * 108 meters/sec์ฌ์ด์ด๋ฉฐ, ์ด๋ ๋น์ ์๋๋ณด๋ค ์กฐ๊ธ ๋๋ฆฐ ์ ๋๋ค. ์ ํ ์ง์ฐ์ ๋ ๋ผ์ฐํฐ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ d๋ฅผ ์ ํ ์๋ s๋ก ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก, d/s๊ฐ ๋๋ค. WAN(Wide-Area Networks)์์ ์ ํ ์ง์ฐ์ ๋ฐ๋ฆฌ์ธ์ปจ๋ ์์ค์ด๋ค.
Protocol Layers and Their Service Models
์ธํฐ๋ท์ ๊ต์ฅํ ๋ณต์กํ ์์คํ ์ด๋ค. ๋คํธ์ํฌ ์ํคํ ์ฒ๋ฅผ ๋์ฑ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ์กฐ์งํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค.
Layered Architecture
๋ ์ด์ด ์ํคํ ์ฒ๋ ๊ธฐ๋ฅ๋ณ๋ก ์๋ก ๋ ๋ฆฝ์ ์ธ ๊ณ์ธต(Layer)์ ๋๋๋ ๊ฒ์ ๋งํ๋ค. (์ด์์ฒด์ ์ ๊ทธ๊ฒ๊ณผ ๋์ผํ๋ค.) ๋ ์ฒ ํ์๊ฐ ๋ํํ๋ ์ํฉ์ ์๊ฐํด๋ณด์. ํ ์ชฝ์ ํ๊ตญ ์ฒ ํ์์ด๊ณ , ํ์ชฝ์ ์ค๊ตญ ์ฒ ํ์์ด๋ค. ์ด๋ค์ ๋ํ ์ฃผ์ ๋ ์ฒ ํ์ผ๋ก ๋์ผํ๋ค. ํ์ง๋ง ๋ชจ๊ตญ์ด๊ฐ ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํต์ญ๊ฐ๋ฅผ ๊ฑฐ์ณ์ผ ํ๋ค. ํต์ญ๊ฐ๋ ๊ฐ์ ํ๊ตญ์ด๋ฅผ ์์ด๋ก, ์์ด๋ฅผ ํ๊ตญ์ด๋ก, ์ค๊ตญ์ด๋ฅผ ์์ด๋ก, ์ค๊ตญ์ด๋ฅผ ์์ด๋ก ํต์ญํ ์ ์๋ค. ๋ํ ๋ ์ฒ ํ์๊ฐ ๋ฉ๋ฆฌ ๋จ์ด์ ธ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ํ๋ฅผ ํตํด ๋ํํด์ผ ํ๋ค.
์ด๋ ๋ ์ด์ด๋ (1)์ฒ ํ์ ๋ ์ด์ด (2)ํต์ญ๊ฐ ๋ ์ด์ด (3)ํต์ ์ฌ ๋ ์ด์ด๋ก ๋ถ๋ฆฌํ ์ ์๋ค. ์ฒ ํ์ ๋ ์ด์ด๋ ํต์ญ์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋๋์ง ์ ๊ฒฝ์ธ ํ์๊ฐ ์๋ค. ํต์ญ๊ฐ ๋ ์ด์ด์์๋ ์ฒ ํ์๋ค์ด ์ด๋ค ์ฃผ์ ๋ก ๋ํํ๋์ง ์ ๊ฒฝ์ธ ํ์๊ฐ ์๋ค. ํต์ ์ฌ ๋ ์ด์ด๋ ์ด๋ค ์ธ์ด์ธ์ง ์ ๊ฒฝ์ธ ํ์๊ฐ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ๋ ๋ชฉ์๋ฆฌ๋ ๋ฐ๋์๋ฆฌ๋ ์ ๋ฌ๋ง ํ๋ฉด ๋๋ค. ์ฆ, ๊ฐ ๋ ์ด์ด๊ฐ ๋ ๋ฆฝ์ ์ผ๋ก ๋์ํ๋ฉฐ, ์์ ์ ์์ ์๋ง ์ง์คํ ์ ์๊ฒ ๋๋ค. ๋ํ ์ด๋ค ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๊ฒผ์ ๋ ์ด๋์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๊ฒผ๋์ง ํ์ ํ๊ธฐ๋ ์ฌ์์ง๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฌ๊ธฐ์ ๋ ์ด์ด์ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํด์ฃผ๋ ๊ฒ์ ์ธํฐํ์ด์ค(Interface)๋ผ๊ณ ํ๋ค.
๋ ์์คํ ์ด ํต์ ํ๊ธฐ ์ํด ๋ ์ด์ด ๋ชจ๋ธ์ด ์ง์ผ์ผ ํ๋ ๊ท์น์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค:
- ๋ ์ด์ด์ ๊ฐ์๊ฐ ๋์ผํด์ผ ํ๋ค.
- ์๋ก ํต์ ํ๋ ๋ ๋ ์ด์ด์ ํ๋กํ ์ฝ์ด ๊ฐ์์ผ ํ๋ค.
- ์์ ๋ ์ด์ด(Upper layer)์ ํ์ ๋ ์ด์ด(Lower layer)์ ์ธํฐํ์ด์ค๊ฐ ๊ฐ์์ผ ํ๋ค.
Protocol Layering
๋คํธ์ํฌ์ ๋ ์ด์ด ๋ชจ๋ธ์๋ ๋ํ์ ์ผ๋ก OSI(Open Systems Interconnection) ๋ชจ๋ธ๊ณผ TCP/IP ํ๋กํ ์ฝ ์ํธ๊ฐ ์๋ค.
+----------------------+ +--------------------+
| | | Application Layer |
| | +--------------------+
| Application Layter | | Presentation Layer |
| | +--------------------+
| | | Session Layer |
+----------------------+ +--------------------+
| Transport Layer | | Transport Layer |
+----------------------+ +--------------------+
| Internet Layer | | Network Layer |
+----------------------+ +--------------------+
| | | Data Link Layer |
| Network Access Layer | +--------------------+
| | | Physical Layer |
+----------------------+ +--------------------+
TCP/IP OSI
OSI ๋ชจ๋ธ์ ๊ตญ์ ํ์คํ ๊ธฐ๊ตฌ(ISO)์์ ๋ง๋ ๊ณต์์ ํ์ค ๋ชจ๋ธ์ด๋ค. ํ์ง๋ง ๊ณ์ธต์ด 7๊ฐ๋ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ง๊ธ์ ์ ์ฐ์ด์ง ์๊ฒ ๋์๋ค. ์ธํฐ๋ท ํ๋กํ ์ฝ ์ํธ ์ค ์๋์ ์ผ๋ก ๋ง์ด ์ฐ์ด๋ ๊ฒ์ TCP/IP ํ๋กํ ์ฝ๋ก, ์ฌ์ค์ ํ์ค์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. TCP/IP์ ๊ณ์ธต์ 4๊ฐ์ด๋ฉฐ, ๋ฏธ๊ตญ ๋ฐฉ์๊ณ ๋ฑ์ฐ๊ตฌ๊ณํ๊ตญ(DARPA)์์ ๋ง๋ค์๋ค.
Application Layer
์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด๋ HTTP, SMTP, FTP ๋ฑ ๋ค์ํ ํ๋กํ ์ฝ์ ํฌํจํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ๋ฌ ์๋์์คํ ์ ๋ถ์ฐ๋์ด ๋ค๋ฅธ ์๋ ์์คํ ์ ํจํท์ ๊ตํํ๋ ์ญํ ์ ํ๋๋ค. ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด์ PDU(Protocol Data Unit)๋ ๋ฉ์์ง(Message) ๋๋ ๋จ์ํ ๋ฐ์ดํฐ(Data)๋ผ๊ณ ํ๋ค.
Transport Layer
์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ฌ์ด์์ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์ ์กํ๋ ์ญํ ์ ํ๋ค. ์ธํฐ๋ท์๋ TCP(Transmission Control Protocol)์ UDP(User Datagram Protocol)๋ผ๋ ๋ ๊ฐ์ ์ ์ก ํ๋กํ ์ฝ์ด ์๋ค. TCP๋ ์ฐ๊ฒฐ ์งํฅ(Connection oriented)์ด๋ฉฐ, ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ ๋ฌ ๋๋์ง ๋งค๋ฒ ํ์ธํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋๊ฐ ๋๋ฆฌ์ง๋ง ๋ฐ์ดํฐ ์์ค์ด ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด UDP๋ ๋น์ฐ๊ฒฐ ์งํฅ(Connectionless oriented)์ด๋ฉฐ, ๋ฐ์ดํฐ ์์ค์ด ์์ง๋ง ์๋๊ฐ ๋น ๋ฅด๋ค. ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด์ PDU๋ ์ธ๊ทธ๋จผํธ(Segment)๋ผ๊ณ ํ๋ฉฐ, ์ธ๊ทธ๋จผํธ์ ํฌํจ๋๋ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด ํค๋์๋ ํฌํธ ๋ฒํธ ํ๋๊ฐ ์๋ค.
Network Layer
๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์ PDU๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ(Datagram) ๋๋ ํจํท(Packet)์ด๋ฉฐ, ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ํธ์คํธ์์ ๋ค๋ฅธ ๊ณณ์ผ๋ก ๋ณด๋ด๋ ์ญํ ์ ํ๋ค. ๋ฐ์ ํธ์คํธ์ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด ํ๋กํ ์ฝ(TCP ๋๋ UDP)์์ ์ธ๊ทธ๋จผํธ์ ๋ชฉ์ ์ง ์ฃผ์๋ฅผ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์๊ฒ ๋ณด๋ด๋ฉด ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๋ ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ๋ชฉ์ ์ง ํธ์คํธ์ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด์๊ฒ ๋ณด๋ธ๋ค. TCP/IP ๋ชจ๋ธ์์ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์ ํ๋กํ ์ฝ์ IP(Internet Protocol)๋ง ์ฐ์ด๋ฉฐ, ์ด ๋๋ถ์ ํต์ ์ ์ฉ์ดํ๊ฒ ํ ์ ์๋ค. ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ํฌํจ๋๋ ํค๋์๋ ํ๋กํ ์ฝ ํ๋๊ฐ ์๋ค.
Link Layer
๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๊ฐ ๋ผ์ฐํ ํ ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋ฐ์ ์ง์ ์์ ์ง ์ฌ์ด์ ๋ผ์ฐํฐ๋ค์ ๊ฑฐ์น๋ค. ํจํท์ด ํ ๋ ธ๋(ํธ์คํธ ๋๋ ๋ผ์ฐํฐ)์์ ๋ค์ ๋ ธ๋๋ก ์์ง์ผ ๋, ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๋ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ์์์ ๋์ํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด๋ ๊ฐ ๋ ธ๋์ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด๋ก ๋ด๋ ค๋ณด๋ด๋๋ฐ, ๋งํฌ ๋ ์ด์ด๋ ์ด ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋ค์ ๋ ธ๋์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด์๊ฒ ๋ณด๋ธ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ค์ ๋ ธ๋์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด๋ ์์ ํ ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์๊ฒ ์ฌ๋ ค๋ณด๋ธ๋ค. ๋งํฌ ๋ ์ด์ด์ PDU๋ ํ๋ ์(Frame)์ด๋ฉฐ, ํ๋ ์์ ํค๋์๋ ํ์ ํ๋๊ฐ ์๋ค.
Physical Layer
ํผ์ง์ปฌ ๋ ์ด์ด์ ์ญํ ์ ํ๋ ์์ ๊ฐ ๋นํธ๋ฅผ ๋ค์ ๋ ธ๋๋ก ๋ณด๋ด๋ ๊ฒ์ด๋ค. ํผ์ง์ปฌ ๋ ์ด์ด์ ํ๋กํ ์ฝ์ ๋งํฌ์ ์ข ๋ฅ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฌ๋ผ์ง๋๋ฐ, ๊ฐ๋ น ์ด๋๋ท์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ตฌ๋ฆฌ์ฐ์ ์ด๋ ๋์ถ ์ผ์ด๋ธ, ๋จ์ผ ๋ชจ๋ ๊ด์ฌ์ ๋ฑ ๋ค์ํ ํ๋กํ ์ฝ์ ๊ฐ์ง๋ค. ํผ์ง์ปฌ ๋ ์ด์ด์ PDU๋ ๋นํธ(Bit)๋ค.
Encapsulation
<Source> |
+-------------+-+
Message [M] | Application | |
+-------------+-+
Segment [Ht][M] | Transport | |
+-------------+-+
Datagram [Hn][Ht][M] | Network | |
+-------------+-+
Frame [Hl][Hn][Ht][M] | Link | |
+-------------+-+
| Physical | | +----------+
+-------------+-+ | |
| +-+----------+-+
| [Hl][Hn][Ht][M] | | Link | | [Hl][Hn][Ht][M]
| |-+----------+-+
| | | Physical | |
| +-+----------+-+ <Link-layer switch>
| | |
+---------------------+ |
<Destination> ^ |
+-------------+-+ |
[M] | Application | | |
+-------------+-+ +----------+ |
[Ht][M] | Transport | | | | |
+-------------+-+ +-+----------+-+ |
[Hn][Ht][M] | Network | | [Hn][Ht][M] | | Network | | | [Hn][Ht][M]
+-------------+-+ |-+----------+-+ |
[Hl][Hn][Ht][M] | Link | | [Hl][Hn][Ht][M] | | Link | | | [Hl][Hn][Ht][M]
+-------------+-+ |-+----------+-+ |
| Physical | | | | Physical | | |
+-------------+-+ +-+----------+-+ | <Router>
| | | |
+-----------------------+ +---+
์ ๊ทธ๋ฆผ์ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ก๋ ๋ ์ด๋ค ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ฑฐ์น๋์ง ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์ ์๋ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ์ค์์น์ ๋ผ์ฐํฐ๋ ๋ชจ๋ ํจํท ์ค์์น๋ค. ์๋ ์์คํ ๊ณผ ๋น์ทํ๊ฒ ๋ผ์ฐํฐ์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ์ค์์น๋ ๋ ์ด์ด ๋ชจ๋ธ์ ์ทจํ๊ณ ์๋ค. ํ์ง๋ง ๋ชจ๋ ๋ ์ด์ด๊ฐ ๊ตฌํ๋์ด ์๋ ๊ฒ์ ์๋๋ฐ, ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ์ค์์น์ ๊ฒฝ์ฐ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด์ ํผ์ง์ปฌ ๋ ์ด์ด๋ง์๊ณ , ๋ผ์ฐํฐ๋ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด, ํผ์ง์ปฌ ๋ ์ด์ด๋ง ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค.
์ค์ํ ๊ฒ์ ์บก์ํ(Encapsulation)์ด๋ค. ๊ทธ ๊ณผ์ ์ ์์ธํ ๋ณด์:
- ๋ฐ์ ํธ์คํธ์์ ์ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด ๋ฉ์์ง๋ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด๋ก ๋ณด๋ด์ง๋ค. ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด๋ ๋ฉ์์ง๋ฅผ ๋ฐ๊ณ , ์ฌ๊ธฐ์ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด ํค๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ง๋ถ์ธ๋ค. ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด ๋ฉ์์ง์ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด ํค๋๋ ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ค.
- ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด๋ ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๋ก ๋ณด๋ด๊ณ , ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด๋ ์ฌ๊ธฐ์ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด ํค๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ถ์ฌ (์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ฐ์ ์ง์ ์์ ์ง์ ์ฃผ์๊ฐ ๋ค์ด์๋ค.) ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋ง๋ ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ฅผ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด๋ก ๋ณด๋ธ๋ค.
- ๋งํฌ ๋ ์ด์ด๋ ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด ๋ฐ์ดํฐ๊ทธ๋จ์ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ํค๋๋ฅผ ๋ถ์ฌ ๋งํฌ ๋ ์ด์ด ํ๋ ์์ ๋ง๋ ๋ค.
๊ฐ ๋ ์ด์ด์์ ํจํท์ ๋๊ฐ์ง ํ๋๋ฅผ ๊ฐ์ง๋๋ฐ, ํ๋๋ ํค๋ ํ๋(Header field)์ด๊ณ , ํ๋๋ฅผ ํ์ด๋ก๋ ํ๋(Payload field)์ด๋ค. ํ์ด๋ก๋๋ ์์ ๋ ์ด์ด์์ ๋ด๋ ค์จ ํจํท์ ๋งํ๋ค.
Networks Under Attack
์ค๋๋ ์ธํฐ๋ท์ ๊ธฐ์ , ๋ํ, ์ ๋ถ๊ธฐ๊ด ๋ฑ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ๊ณณ์์ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ณด์์ด ๋งค์ฐ ์ค์ํ๋ค. ๊ณต๊ฒฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ถ๋ฅํ ์ ์๋ค:
- ๋ฉ์จ์ด(Malware) ์ค์น
- ์๋ฒ ๋๋ ๋คํธ์ํฌ ์ธํ๋ผ(DoS; Denial-Of-Service Attack) ๊ณต๊ฒฉ
- ํจํท ๊ฐ์ฒญ(Sniffing)
- ์ ๋ขฐํ ์ ์๋ ์ฌ๋ ์ฌ์นญ
History of Computer Networking and the Internet
์ ๋ด์ฉ๋ค๋ง ์์๋ ๊ฐ์กฑ๋ค์ด๋ ์น๊ตฌ๋คํํ ์๋ ์ฒ์ ์ข ํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ์นตํ ์ผ ํํฐ์์ ์ธ์ธ๊ฐ ๋๊ณ ์ถ๋ค๋ฉด ์ธํฐ๋ท์ ์ญ์ฌ๋ฅผ ์์์ผ ํ๋ค. (์ง์ง ์ฑ ์ ์ด๋ ๊ฒ ๋์จ๋ค.)
The Development of Packet Switching: 1961-1972
์ ์ ๊ณตํฌ๊ฐ ๊ณ ์กฐ๋๋ ๋์ ์๋์๋ ์ ํ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋กํ ํ์ ๊ตํ ๋ฐฉ์์ด ์ฐ์๋ค. ํ์ง๋ง ํ์ ๊ตํ ๋ฐฉ์์ ์ ํ๊ตญ๋ง ํญ๊ฒฉ๋๋ฉด ํต์ ์ด ๋ง๋น๋๋ ์น๋ช ์ ์ธ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์์๋ค.
์ด๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด MIT ๋ํ์์ Leonard Kleinrock์ด ์ฒ์์ผ๋ก ํจํท ๊ตํ ๊ธฐ์ ์ ๋ฐํํ๊ณ , ์ดํ 1964๋ ๋๋ ์ฐ๊ตฌ์์ Paul Baran์ด ๊ตฐ์ฌ ๋คํธ์ํฌ์ ํจํท ๊ตํ ๊ธฐ์ ์ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ณ ์ํ๋ค. ๋ํ ์๊ตญ์ ๊ตญ๋ฆฝ๋ฌผ๋ฆฌ์ฐ๊ตฌ์์ Donald Davies์ Roger Scantlebury๋ ํจํท ๊ตํ์ ๊ฐ๋ฐํด๋๋ค.
1969๋ ๋ฏธ๊ตญ ๊ตญ๋ฐฉ๋ถ ์ฐํ์ ๊ณ ๋ฑ ์ฐ๊ตฌ๊ตญ(ARPA)์ UCLA์ ์คํ ํฌ๋ ์ฐ๊ตฌ์(SRI)๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํด ์ต์ด์ ํจํท ๊ตํ ๋ฐฉ์ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ค. ์ด ํต์ ๋ง์ ARPAnet์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ ๊ณ , ์ดํ 1972๋ ์๋ 15๊ฐ ๋ ธ๋๊ฐ ๋ ์ฐ๊ฒฐ๋์๋ค.
Proprietary Networks and Internetworking: 1972-1980
์ด๊ธฐ ARPAnet์ ๋จ์ผ์ ํ์ํ ๋คํธ์ํฌ์๋ค. 1970๋ ๋ ์ด์ค๋ฐ, ํ์์ด ๋ํ๊ต๊ฐ ์์ฑ๊ณผ ์ง์์ ๋ฌด์ ์ฐ๊ฒฐํ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ALOHAnet(Additive Links Online Hawwaii Area)์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ ๋ค. ๊ทธ ์ธ์๋ ํ ๋ท(Telenet), ์๋ถํ ๋คํธ์ํฌ(Time-sharing networks), SNA(Systems Network Architecture) ๋ฑ ์๋ง์ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๊ตฌ์ถ๋๋ค.
A Proliferation of Networks: 1980-1990
70๋ ๋ ๋ง์๋ ๊ฑฐ์ 200๊ฐ์ ํธ์คํธ๊ฐ ARPAnet์ ์ฐ๊ฒฐ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 80๋ ๋ ๋ง์๋ ์ ๋ง์ ํธ์คํธ๊ฐ ๊ณต๊ฐ ์ธํฐ๋ท์ ์ฐ๊ฒฐ๋์๊ณ , ๋คํธ์ํฌ๋ ์ค๋๋ ์ ์ธํฐ๋ท๊ณผ ๋น์ทํด ๋ณด์๋ค.
1983๋ 1์ 1์ผ์๋ ๊ณต์์ ์ผ๋ก TCP/IP๊ฐ NCP๋ฅผ ๋์ฒดํด ARPAnet์ ์๋ก์ด ํ์ค ํธ์คํธ ํ๋กํ ์ฝ๋ก ์๋ฆฌ์ก์๋ค. ์ด๋ DNS์ 32๋นํธ IP ์ฃผ์๊ฐ ๊ฐ๋ฐ๋์๋ค.
The Internet Explosion: The 1990s
90๋ ๋์ ์ค์ํ ์ฌ๊ฑด์ WWW(World Wide Web)์ ํ์์ด๋ค. WWW๋ CERN์ Tim Berners-Lee๊ฐ 1989์์ 1991๋ ์ฌ์ด ๊ณ ์ํ ์ธํฐ๋ท ์์คํ ์ด๋ค. ์ดํ ์ ๋ง์ ์ปดํจํฐ๋ค์ด ์ธํฐ๋ท์ ์ฐ๊ฒฐ๋์๊ณ , ๊ตฌ๊ธ์ด๋ ์๋ง์กด, ํ์ด์ค๋ถ ๊ฐ์ ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ค์ด ๋ง๋ค์ด์ก๋ค.